Skip to main content

 बुद्धांचे शांतता मूल्य आणि त्यांचा महात्मा गांधींच्या विचारधारेवर आणि जीवनशैलीवर पडलेला प्रभाव!

प्रा. राहुल सदाशिव खरात, मु. सा. काकडे महाविद्यालय, सोमेश्वरनगर, ता. बारामती, जि. पुणे.

Email : srass229@gmail.com

---------------------------------------------------------

गोषवारा:

भारताने जगाला काय दिले? असे जर कोणी विचारले तर त्याचे उत्तर 'खूप काही' असेच आहे. कारण या उत्तरात अनेक जीवनमूल्ये सामावलेली आहेत आणि ती भारतातील तीन महान व्यक्तिमत्वांशी प्रत्यक्ष-अप्रत्यक्षरित्या जोडलेली आहेत. ही तीन व्यक्तिमत्वे म्हणजे गौतम बुद्ध, स्वामी विवेकानंद आणि महात्मा गांधी. गौतम बुद्धांनी दिलेली जीवनमूल्ये आणि त्यातून देशाला आणि जगाला दिलेला शांततेचा संदेश आणि तत्वज्ञान जगमान्य झाले. बुद्धांचे हे तत्वज्ञान आणि जीवनमूल्ये खऱ्या अर्थाने कोणी अंगिकारली असतील, त्यांचा प्रसार आपल्या कृतीतून कोणी केला असेल तर  तो महात्मा गांधींनी. त्यामुळे महात्मा गांधींचे जीवन तर समृद्ध  केलेच पण सामान्य राहूनही असामान्य होता येते; शांततेच्या आणि अहिंसेच्या मार्गानेही राजकीय आणि सामाजिक उद्दीष्टये साध्य करता येतात हे गांधीजींनी देशाला आणि जगाला दाखवून दिले. यामागे जे तत्वज्ञान दिसून येते त्यात गौतम बुद्धांनी जगाला दिलेले आणि मान्यता पावलेले शांतता मूल्य आहे.

म्हणून संशोधकाने या शोधनिबंधात गौतम बुद्धांच्या शांतता मूल्यांचा महात्मा गांधीजींच्या विचारधारेवर आणि जीवनशैलीवर पडलेला प्रभाव यांचा अभ्यास केला आहे.

सूचक शब्द - शांतता मूल्य, गौतम बुद्ध, महात्मा गांधी, विचारधारा. 



Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

दप्तर दिरंगाई कायदा, 2006

दफ्तर दिरंगाई कायदा,  2006 माहिती अधिकार कायदा २००५ अधिक प्रभावी होण्यासाठी महाराष्ट्र राज्य सरकारने ‘अभिलेख व्यवस्थापन कायदा’ व ‘दफ्तर दिरंगाई कायदा’ असे दोन महत्त्वपूर्ण कायदे २००६ साली संमत केले. यातील दफ्तर दिरंगाई कायद्याप्रमाणे शासकीय कर्मचाऱ्यांकडून शासकीय कर्तव्ये पार पाडताना जो विलंब होतो, त्याला प्रतिबंध घालण्यासाठी अशा विलंबासाठी संबंधित कर्मचाऱ्यांवर शिस्तभंगाच्या कारवाईची तरतूद आहे.या कायद्यामुळे सर्वसामान्य नागरिकांना शासन दरबारात किमान उभे राहण्याचे तरी धैर्य आले आहे आणि शासकीय अधिकाऱ्यांच्या बेमुर्वतखोरपणाला थोडासा का होईना चाप बसला आहे. मात्र, हा कायदा वापरताना या कायद्याच्या मर्यादाही लक्षात यायला लागल्या आहेत. पहिली मर्यादा म्हणजे ‘सदरहू कागदपत्रांचा आढळ होत नाही’ अशा प्रकारची शासकीय खात्यांकडून सर्रास मिळणारी उत्तरे. यावर प्रभावी उपाय असणाऱ्या अभिलेख व्यवस्थापन कायदा २००६ बद्दल आपण याच स्तंभातून काही महिन्यांपूर्वी माहिती घेतली, ज्यात कोणती कागदपत्रे किती दिवस सांभाळून ठेवावी व हा कालावधी संपण्याच्या आत ती नष्ट झाली तर संबंधित अधिकाऱ्याला दहा हजार रुपये दंड...
10 comments
Read more

शिमला करार: भारत आणि पाकिस्तान यांच्यातील शांततेचा करार

शिमला करार: भारत आणि पाकिस्तान यांच्यातील शांततेचा करार शिमला करार (किंवा शिमला करारनामा) हा भारत आणि पाकिस्तान यांच्यात २ जुलै १९७२ रोजी पाकिस्तानच्या फाळणीच्या पार्श्वभूमीवर झालेला एक महत्त्वपूर्ण शांततेचा करार आहे. हा करार भारताच्या शिमला शहरात झाला होता. हा करार १९७१ च्या भारत-पाकिस्तान युद्धानंतर करण्यात आला. त्या युद्धात भारताने पाकिस्तानवर निर्णायक विजय मिळवून पाकिस्तानमधील पूर्व पाकिस्तान स्वतंत्र करून बांगलादेश म्हणून नवे राष्ट्र निर्माण केले. हा करार दोन देशांमध्ये शांतता प्रस्थापित करण्याच्या दृष्टिकोनातून अतिशय महत्त्वाचा होता. शिमला कराराची पार्श्वभूमी १९७१ चे भारत-पाकिस्तान युद्ध पूर्व पाकिस्तानमधील लोकांना राजकीय हक्क न मिळाल्यामुळे तेथील जनता स्वतंत्रतेसाठी लढा देत होती. भारताने त्या लढ्याला पाठिंबा दिला, आणि पाकिस्तानसोबत युद्ध झाले. हे युद्ध डिसेंबर १९७१ मध्ये झाले. भारताने पाकिस्तानचा पराभव केला आणि ९०,००० पेक्षा अधिक पाकिस्तानी सैनिक ताब्यात घेऊन त्यांना बंदी बनविले. युद्धानंतर दोन्ही देशांनी शांतता प्रस्थापित करण्यासाठी एकत्र येण्याचा निर्णय घेतला. यासाठी शिमला ये...
Post a Comment
Read more

The Socio-Economic Impact of Major Scam Cases in India Since Independence.

  The Socio-Economic Impact of Major Scam Cases in India Since Independence. ©Dr.K.Rahual, 9096242452 Introduction Corruption has long been a formidable challenge to governance, economic stability, and institutional integrity in India. Since gaining independence in 1947, the country has made remarkable progress in numerous fields including science, technology, education, and global diplomacy. However, this progress has been repeatedly marred by a series of financial scams and corruption scandals, some of which have had devastating consequences for the economy, public trust, and administrative systems. The working paper titled “Major Scams in India Since Independence: A Comprehensive Analysis of Systemic Fraud and Its Socio-Economic Impact” aims to provide an in-depth exploration of selected high-profile scams that have shaped India’s political economy, administrative accountability, and public perception over the last few decades. This study focuses on thirteen of the mos...
Post a Comment
Read more